AN TOÀN TRONG VẬN HÀNH NỒI HƠI CÔNG NGHIỆP

Các sự cố xảy ra trong quá trình vận hành nồi hơi công nghiệp luôn đi kèm theo các tai nạn gây chấn thương và chết người nghiêm trọng. Mỗi năm vẫn có sự cố nghiêm trọng xảy ra đối với nồi hơi công nghiệp để lại hậu quả nghiêm trọng.
Trong phạm vi bài viết này chúng tôi xin đưa ra một số biện pháp làm giảm thiểu các rủi ro trong quá trình làm việc với nồi hơi công nghiệp.

Các mối nguy hiểm chính đối với nồi hơi công nghiệp: 

• Thiết bị có thể bị nổ vỡ gây va đập và kèm sóng nổ gây sức ép lên con người và thiết bị lân cận.
• Môi chất bên trong hệ thống thoát ra ngoài do nổ vỡ, rò rỉ gây bỏng, ngộ độc cho con người
• Các chất dễ cháy khi thoát ra ngoài gây hỏa hoạn. 

Các nguyên nhân cơ bản gây ra sự cố đối với nồi hơi công nghiệp bao gồm:

• Thiết bị được thiết kế không đúng theo điều kiện làm việc.
• Nồi hơi lắp đặt sai quy cách
• Nồi hơi sửa chữa hoặc cải tạo không đúng quy trình kỹ thuật.
• Điều kiện bảo dưỡng kém.
• Vận hành không đúng do người vận hành không được huấn luyện hoặc không được giám sát, nhắc nhở đầy đủ

CÁC BIỆN PHÁP GIẢM THIỂU RỦI RO VỚI NỒI HƠI CÔNG NGHIỆP:

Vấn đề an toàn phải được quan tâm ngay từ khi đặt hàng, mua sắm thiết bị:

• - Khi lắp mới, nồi hơi công nghiệp phải đảm bảo rằng được thiết kế phù hợp với điều kiện sử dụng và tuân thủ đầy đủ các quy định trong các tiêu chuẩn an toàn hiện hành (TCVN 6153: 1996 đến TCVN 6156: 1996 cho bình áp lực, TCVN 6004:1995 đến TCVN 6007: 1995 đối với nồi hơi, TCVN 6008:1995 về chất lượng mối hàn thiết b, TCVN 6413:1998 đối với nồi hơi ống lò ống lửa, TCVN 6104:1996 đối với hệ thống lạnh, TCVN 6486:1999 đối với bồn LPG, TCVN 6158:1996 và TCVN 6159:1996 đối với đường ống dẫn hơi nước và nước nóng v.v.). Tuy nhiên có một điều cần lưu ý là các tiêu chuẩn nói trên thường chỉ đưa ra các yêu cầu hết sức cơ bản, để có thể thiết kế chi tiết thường phải dựa vào các tiêu chuẩn thiết kế của nước ngoài như ASME, TEMA, BS, DIN, JIS v.v. trên cơ sở đảm bảo các yêu cầu quy định của tiêu chuẩn Việt Nam.
• - Thiết bị phải được chế tạo từ các vật liệu phù hợp với môi chất và điều kiện làm việc.
• - Quy trình công nghệ phải được lựa chọn sao cho quá trình thao tác ít gây ảnh hưởng nhất đến thiết bị (ví dụ không cần phải leo lên trên thiết bị, không phải gõ, đập lên thiết bị v.v.)
• - Hết sức cẩn thận khi sửa chữa hay cải tạo nồi hơi công nghiệp. Việc sửa chữa, cải tạo phải theo các phương án kỹ thuật được lập ra một cách chặt chẽ, chi tiết và được thực hiện bởi những người, đơn vị có đầy đủ năng lực, pháp nhân. Quá trình sửa chữa, cải tạo phải được giám sát chặt chẽ. Thiết bị phải được kiểm tra và nghiệm thử đầy đủ sau khi cải tạo, sửa chữa.